روش‌های جابجایی و انتقال درخت که باید بدانید!

جابجایی درخت به چه کسانی توصیه می‌شود؟

سرفصل‌های مهم این مقاله:

 

اگر یکی از موارد بالا برای شما پیش آمده، مطمئن باشید این مطلب برای شما مفید است و حتما تا آخر این مطلب را مطالعه کنید.

سه روش کاملا مطمئن جابجایی درخت

مطالب قبلی در مورد ضرورت جابجایی درخت بجای قطع درخت، توجه به نکاتی در مورد محل کنونی و محلی که درخت بعد از جابجایی قرار می‌گیرد و نیز نوع گونه درخت و زمان انتقال و جابجایی درخت صحبت کردیم.

عموما انتقال درخت در سه روش امکان­پذیر است.

روش اول جابجایی درخت:

ریشه برهنه(ریشه لخت)

روش دوم جابجایی درخت:

بسته بندی و گونی پیچی کردن ریشه گیاه

روش سوم جابجایی درخت:

روش استفاده از ماشین آلات مخصوص جابجایی درخت

آزمایشات و تجربیات ما در زمینه جابجایی انواع درختان با سایز­های مختلف نشان می­دهد که روش اول برای درختان بن­‌های بیشتر از 5 سانتیمتر ریسک پذیری بالایی دارد. بیشتر برای جابجایی درختچه­‌های کوچک موفقیت آمیز است. در زیر روش اول و دوم را آموزش خواهیم داد و نکاتی را که کاملا ضروری است و به بقای درخت کمک می‌کند بررسی خواهیم کرد. اما اقدامات مشترکی که در هر دو روش اول باید انجام شود به شرح زیر است: با توجه به جنس خاک احتمال نرسیدن رطوبت به عمق خاک زیاد است. از مرطوب بودن خاک اطراف ریشه درخت اطمینان داشته باشید و چندین مرتبه 2 یا 3 روز قبل از جابجایی خاک را سیراب نمایید. علت این امر جلوگیری از آسیب رسیدن به ریشه­‌های گیاه هنگام خارج کردن و جابجایی آن می­‌باشد. در برخی موارد بستن شاخسار گیاه به طوری که به محل اتصال شاخه به درخت آسیبی نرسد، پیشنهاد می­‌شود. در مواردی نیز در جابجایی درختان بزرگ هرس نیز توصیه می­‌شود که در مطالب بعدی نحوه هرس کردن صحیح درختان توضیح داده خواهد شد.

جابجایی درخت توسط جرثقیل

جابجایی درخت به روش ریشه برهنه

همانگونه که در فوق اشاره شد، درختچه­‌های خزان­پذیر با ارتفاع حداکثر 2 متر یا قطر تنه 5 سانتیمتر برای این روش مناسب است و در غیر این صورت از روش دوم یعنی روش روت بال(گونی پیچی) باید استفاده نمود. در این روش ابتدا باید به اندازه کافی از گیاه فاصله بگیریم و بعد شروع به کندن گودال اطراف درخت کنیم. بسته به نوع گیاه حجم ریشه اطراف درخت متفاوت است. یه روش کلی برای این منظور اینست که از تنه درخت حداقل دایره­‌ای به  شعاع 30 سانتیمتر فاصله گرفته و شروع به حفر کانال می‌­کنیم. در این فاصله به ریشه‌­های اصلی آسیبی نخواهد رسید و ریشه­‌های جانبی قطع می­‌شوند. عمق گودال حدود 45 سانتیمتر مناسب است. برای خارج کردن خاک موجود در گودال از یک چنگک کمک بگیرید و با حرکت بر خلاف تنه درخت عمل کنید تا آسیبی به ریشه نرسد. 

ریشه برهنه برای جابجایی درختان کوچک
جابجایی درخت به روش ریشه برهنه

حتما  با پارچه مرطوب ریشه­‌های بیرون آمده را بپوشانید و از خشک شدن آن محافظت نمایید. باید به این نکته توجه کرد که هر چقدر حجم بیشتری از ریشه باقی بماند، نتیجه بیشتری خواهیم گرفت. پس حفاری را تا عمق کمتر از 45-65  سانتیمتر انجام ندهید. پس از اینکه به عمق مورد نظر رسیدید می­‌توانید با دقت درخت را کج نموده و با استفاده از ابزار برش ریشه، گیاه را آزاد کنید. اکیدا با فشار آوردن به تنه گیاه به آن آسیب نرسانید. می­توانید در برخی موارد از فشار آب استفاده نمایید. اگر محل جدید گیاه فاصله وجود دارد، گیاه را در موادی سبکی مثل خاک‌اره مرطوب یا خاک برگ  و در سایه و محیط خنک نگهداری کنید و در چاله ای مناسب که اطراف ریشه گیاه را با خاک سبک بتوان پر کرد، بکارید.

مراحل و نکات جابجایی درختان

بخش اول

گام اول

گام دوم:

فصل خواب درخت(خزان)

منتظر بمانید تا در فصل خواب درخت، عملیات جابجایی درخت را انجام دهید. بهترین زمان برای کاشت یک درخت در اواسط پاییز تا اواخر زمستان است. زمانی که به اصطلاح درخت خفته است و احتمال آسیب دیدن کمتر است. اگر درخت شما سالم است و فوراً نیازی به کاشت ندارید، آن را تا فصل خفته خود در محل اصلی خود نگه دارید.

جابجایی درخت و فصل خواب درختان

گام سوم

بعد از طی کردن مراحل اول و دوم، مخلوطی از خاک‌رس و آب تهیه کرده و درخت را آبیاری می‌کنیم. همچنین استفاده از مواد مخصوص که نوع و میزان آن در درختان مختلف و شرایط مختلف متفاوت است، میتواند به درصد زنده بودن درختان بسیار کمک کند. این مواد که بین 7 تا 15 نوع ماده مختلف در آن بکار رفته است، در موارد بسیاری درخت را از خشک شدن نجات داده است. 

روش‌های جابجایی و انتقال درخت که باید بدانید! 1
مواد قبل از جابجایی

گام چهارم

چاله‌ای تقریباً به عمق چاله قدیمی درخت حفر کنید. اگر چالهخیلی عمیق باشد، هنگامی که درخت خود را آب می‌دهید، باعث پوسیدگی ریشه خواهد شد. با این وجود، باید چاله را حدود 2-3 اینچ (5.1-7.6 سانتی متر) بزرگ‌تر از چاله اصلی حفر کنید تا بتوانید مالچ و لایه رویی بیشتری اضافه کنید.

نکته:
قبل از حفاری از محل عبور لوله‌های آب و و گاز، کابل‌های برق و تلفن اطمینان حاصل نمایید.

 

روش‌های جابجایی و انتقال درخت که باید بدانید! 2
چاله زنی جهت جابجایی درخت به روش روت بال
چاله زنی جهت جابجایی درخت
چاله جهت کاشت درخت جابجا شده
چاله جهت کاشت درخت جابجا شده
چاله زنی مناسب جهت انتقال و جابجایی درخت چنار

گام پنجم

حالا نوبت کار اصلی و حساس‌ترین مرحله رسیده است. با استفاده از بیل، خاک سطحی اطراف ریشه‌ها را که نزدیک به تنه درخت است، خارج نمایید. این ریشه‌ها توپ ریشه درخت را تشکیل می‌دهند. زیر توپ ریشه را حفاری کنید و درخت را به سمت بالا و خارج از زمین بکشید.(با توجه به نوع درخت و میزان ریشه و شرایط آن، میزان حفاری و توپ ریشه متفاوت است)
25 تا 30 سانتی‌متر توپ ریشه را برای هر 2.5 سانتی متر قطر تنه درخت حفر کنید.
24 ساعت قبل از برداشتن درخت ، خاک را آبیاری کنید تا حفر آن راحت‌تر شود.

حفاری اطراف ریشه درخت
حفاری اطراف ریشه درخت
روش‌های جابجایی و انتقال درخت که باید بدانید! 3
حفاری اطراف ریشه قبل از اقدام به جابجایی درخت چنار
جابجایی درخت سرو

گام ششم

توپ ریشه درخت را به صورت کامل با استفاده از پارچه یا گونی بپوشانید. با استفاده از بیل کوچک، تمام توده‌های خاک را از توپ ریشه دور کنید.  گونی را محکم در اطراف درخت با یک سوزن مخصوص بخیه بزنید.

گونی پیچی توپ ریشه جهت جابجایی درخت
گونی پیچی
جابجایی درخت
گونی پیچی و تسمه کشی توپ ریشه

بخش دوم

گام اول

هنگام جابجایی درخت، توپ ریشه را سالم نگه دارید. زمانی‌که که درخت را به مکان جدید خود منتقل می‌کنید، آن را توسط تنه و یا تنه همراه با خاک ریشه بگیرید. (آن را بالای توپ ریشه بگیرید تا از آسیب به ریشه جلوگیری شود) اگر درخت برای حمل خیلی سنگین است، آن را درون فرغون یا چرخ دستی قرار دهید و یا با جرثقیل جابجا نمایید.

انتقال توپ ریشه گونی پیچ شده
جابجایی درخت
جابجایی درخت

گام دوم

بسته بندی که توسط گونی انجام دادید را از توپ ریشه جدا کنید. گونی‌پیچی رسیدن اکسیژن به ریشه را محدود خواهد کرد. این به نوبه خود، می‌تواند باعث ایجاد کمربند شود که سرانجام درخت را از بین می‌برد. برای جلوگیری از این امر به آرامی تسمه‌ها و طناب دور گونی را باز نمایید. سپس گونی را از اطراف ریشه جدا کنید.

باز کردن گونی
باز کردن گونی

گام سوم

درخت را با دقت داخل چاله قرار دهید. برای جلوگیری از آسیب رساندن به درخت، آن را داخل چاله پرتاب نکنید. کاشت اغلب برای درختان آسیب‌زا است و باید آن‌ها را به آرامی در چاله قرار دهید. آن را درون چاله پایین آورده و آن را تنظیم کنید تا تنه به صورت راست بماند.

بخش سوم

گام اول

برای اطمینان از همسطح شدن با سطح زمین از بیل خود استفاده کنید. دسته بیل خود را روی زمین و در سراسر سوراخ قرار دهید. بالای توپ ریشه باید با سطح سوراخ همسطح باشد. اگر توپ ریشه خیلی عمیق در زمین قرار گرفته باشد، آن را برداشته و مقداری خاک را به داخل چاله برگردانید تا سطح ریشه همسطح شود.

چاله را با خاک سطحی پر کنید. درخت مورد نظر برای انطباق با محل جدید خود به مواد آلی و مواد مغذی زیادی احتیاج دارد. خاک سطحی، کمپوست یا ترکیبی از آن را تهیه کنید.

استفاده از مخلوطی از خاک برگ، ماسه، کمپوست می‌تواند مخلوط مناسبی باشد.

پر کردن چاله با خاک و مواد مناسب
خاک مخصوص

گام دوم

ایجاد تشتک یا آبخور اطراف درخت 

مطابق تصویر اطراف تنه را با فاصله و متناسب با سایز درخت خاک ریخته و مانع از خروج آب و مواد شوید.

تشتک زنی
تشتک زنی

گام سوم

آبیاری

پس از کاشت درخت و تشتک‌زنی، حتما درخت را آبیاری کنید تا خاک به طور کامل اطراف ریشه را بگیرد و هوای داخل خاک خارج شود. این کار همچنین نیاز به خاک در صورت نشست خاک را نمایان خواهد کرد.

گام چهارم

مواددهی مخصوص بعد از جابجایی

مواد مخصوص عد از جابجایی که متشکل از 7 تا 15 نوع ماده متوت است، با توجه به نوع و سایز درختان بکار گرفته می‌شوند.

مواد مخصوص بعد از جابجایی
مواد مخصوص بعد از جابجایی

زمان جابجایی درخت چنار

جابجایی یا کاشت درخت چنار یک فرآیند حساس است و نیاز به رعایت موارد زیادی دارد.
بهترین زمان برای جابجایی درخت چنار در ایران به طور کلی اواخر زمستان و پس از به پایان رسیدن یخبندان است. در این زمان، درخت در خواب زمستانی است و فعالیت آن کم است و جریان شیره گیاهی بسیار کاهش پیدا کرده است. در نتیجه، جابجایی درخت با کمترین آسیب به آن انجام می‌شود.

دلایل انتخاب این زمان برای جابجایی درخت چنار عبارتند از:

کاهش فعالیت درخت: در زمستان، درخت چنار در خواب زمستانی است و فعالیت آن کم است. در نتیجه، جابجایی درخت در این زمان با کمترین آسیب به آن انجام می‌شود.
دمای مناسب خاک : در زمستان، خاک دمای پایینی دارد و ریشه‌ها به راحتی می‌توانند در آن رشد کنند.
بارندگی و جابجایی درخت: در فصل زمستان، بارندگی بیشتر است و این موضوع به ریشه‌های درخت در جابجایی و تثبیت در محل جدید کمک خواهد کرد.

در مورد جابجایی درخت چنار به طور کامل در مقاله‌ای دیگر صحبت کردیم که می‌توانید مشاهده کنید.

 

مراقبت از درخت جابجا شده

  • یک لایه مالچ 2-3 اینچ (5.1-7.6 سانتی متر) در اطراف پایه درخت اضافه کنید. مالچ را در حلقه چند اینچ (سانتی متر) دور از تنه بمالید. این به درخت کمک می‌کند تا رطوبت و دمای معتدل خاک اطراف گیاه را حفظ کند.
    حلقه مالچ را عمیق‌تر از 3 اینچ (7.6 سانتی متر) نکنید تا از خفه شدن درخت جلوگیری کنید.
  • بلافاصله پس از کاشت، درخت خود را آب دهید. پس از کاشت درخت خود، خاک را با آب دادن مرطوب نگه دارید. با استفاده از شیلنگ باغبانی با یک جریان ثابت، درخت را به مدت یک بار 30 ثانیه آب دهید. هر هفته یک یا دو بار آبیاری(بسته به گرمای هوا) نمایید. 
    آبیاری بعد از جابجایی درخت
    آبیاری بعد از جابجایی درخت

    خاک درخت باید مرطوب باشد. اما آبیاری فراوان موجب از بین رفتن گیاه و پوسیدگی ریشه خواهد شد.
    هفته ای دو تا سه بار در طول تابستان یا در آب و هوای گرم، درخت خود را آب دهید.
  • درختان خود را در آب و هوای بادی مهار کنید. برای جلوگیری از سقوط درخت خود در حالی که هنوز ریشه جدید نداده، سیستم مهار ایجاد کنید.  توسط چند بند، تنه درخت زا به زمین ببندید.

    البته در مورد درخت های بزرگ اجرای سیستم مهار باید توسط شرکت جابجایی درخت انجام شود. 
    خطرات را به طور مرتب بررسی کنید تا خسارت وارد نشود.

  • به مدت یک سال درخت را به طور شدید هرس نکنید. پس از کاشت درخت، آن را هرس کنید و شاخه‌های خشک یا شکسته را جدا کنید. اگر می‌خواهید شاخه‌های بزرگ را برداشته یا شکل درخت را تغییر دهید، حداقل یک سال صبر کنید.

  • به مدت ۲ تا ۳ سال از کود دادن درخت خودداری کنید. پیوند برای درختان تازه جابجا شده توصیه نمی‌شود زیرا تا زمانی که ریشه‌های درخت شما دوباره زنده نشود بی اثر است. 

سه دلیل برای جابجایی درختان همیشه سبز در فصل پاییز و بهار

جابجایی درخت باید در زمان‌هایی انجام شود که کمترین آسیب به درختان وارد میشود. در مورد زمان مناسب جابجایی درختان به طور کلی صحبت کردیم. اما درختان همیشه سبز به دلیل حساسیت باید در این زمان‌ها جابجا شوند که توضیح خواهیم داد.

جابجایی درختان همیشه سبز مانند سرو و کاج می‌تواند بهترین زمان را در اختیار داشته باشد. اما باید توجه داشته باشید که به طور کلی، بهار و پاییز دو زمان مناسب برای جابجایی درختان هستند. در این دو فصل، شرایط هوا معمولاً ملاکی اساسی برای موفقیت جابجایی درختان هستند.

پاییز (پایان فصل رشد):

در پایان فصل رشد، یعنی پایان تابستان و شروع پاییز، درختان دارای سطوح رشد کمتری هستند.
این زمان مناسب است زیرا درختان کمتر در حال فعالیت رشدی هستند و انتقال آنها کمترین اثرات منفی را به آنها ایجاد می‌کند.
بهار (قبل از شروع فصل رشد):

پیش از شروع فعالیت رشدی بهار، همچنین یک زمان مناسب برای جابجایی درختان است.
در این زمان، درختان همچنان در استراحت هستند و انتقال آنها می‌تواند بهترین نتیجه را داشته باشد.
تا حد امکان، سعی کنید در این زمانها اقدام به جابجایی درختان کنید. همچنین، بهتر است جابجایی را در روزهایی با هوا آرام و بدون بارش شدید انجام دهید. همچنین، قبل از انجام هر گونه عملیات، با یک کارشناس باغبانی یا منابع مربوطه مشورت کنید تا اطمینان حاصل شود که همه‌ی مراحل به درستی انجام شده‌اند و درختان به درستی جابجا شوند.

 

در بهار و پاییز، دلایل علمی متعددی برای انجام جابجایی درختان همیشه سبز وجود دارد:

  1. استراحت رشدی:

    • در بهار و پاییز، درختان به استراحت رشدی خود وارد می‌شوند. این دوره استراحت موسوم به “خواب زمستانی” درختان باعث می‌شود که انرژی و تغذیه در زیر زمینها جمع شود.
    • در این زمان، فعالیت رشدی درختان به حداقل می‌رسد و جابجایی آنها کمترین اثرات منفی را بر روی رشد و سلامت آنها دارد.
  2. ریشه‌ها و جذب مواد غذایی:

    • در بهار، با گرم شدن هوا، ریشه‌های درختان فعالیت زیادی انجام می‌دهند. این فعالیت به آنها کمک می‌کند تا بهترین شکل ممکن از خاک تغذیه کنند.
    • پاییز نیز زمانی است که درختان به آماده سازی برای زمستان می‌پردازند. در این زمان، انرژی ذخیره شده در برگ‌ها به ریشه‌ها منتقل می‌شود.
  3. کاهش استرس:

    • جابجایی درختان یک فرایند استرس‌زا برای آنها است. انجام این فعالیت در زمانی که درختان در حال استراحت هستند، کمک به کاهش استرس و افزایش شانس موفقیت دارد.
    • در زمانهای دیگر سال ممکن است درختان به دلیل شرایط آب و هوایی یا فعالیت رشدی فراوان، حساس‌تر به جابجایی شوند.

در نتیجه، بهار و پاییز به عنوان زمانهای بهینه برای جابجایی درختان همیشه سبز در نظر گرفته می‌شوند تا بهترین نتیجه و حفظ سلامت درختان به دست آید.

برخی پروژه های جابجایی درخت

مشاوره رایگان جابجایی درخت

هر سوالی در مورد جابجایی درخت داری اینجا بپرس!
نام و نام خانوادگی

برخی دیگر از مقالات مربوط به جابجایی درخت:

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

3 پاسخ

  1. سلام هزینه ی حمل دو تا درخت نارنج ۴ساله حدود ۴متر ارتفاع چقدر میشه؟تهران نیستم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مقالات پیشنهادی
ارسال درخواست مشاوره